Böcekçil: çoğunlukla böcekleri yiyen hayvan.
Eko: bir nesneye çarptıktan sonra geri dönen ses dalgaları.
Frekans: ses dalgalarının oluşturduğu titreşim sıklığı. Genellikle saniyedeki devir sayısına göre ölçülmektedir.
Navigasyon: yön bulma.
Tozlaşma: bitkilerde fertilizasyon sürecinin bir parçası olarak çiçeklerin dişi organı ile erkeklik organı arasındaki polen alışverişine tozlaşma denir. Kuşlar ve böcekler, bitki özü toplarken, genellikle polenleri bir çiçekten diğerine taşır ve bu sebeple polen taşıyıcı olarak adlandırılır.
Güneşin battığı sırada hiç gökyüzüne baktınız mı? Bazı hayvanların etrafta uçtuğunu gördünüz mü? En başta onların kuş olduğunu düşünebilirsiniz. Biraz izledikten sonra onların kuşlar gibi uçmadığını farkedersiniz. Onlar süzülerek uçmaz, daha düzensiz ve tahmin edilemez bir seyir izler. Bu durumda muhtemelen yarasa görüyorsunuzdur.
İnsanlar gibi, yarasalar da memelidir. Onlar sıcakkanlıdır, kıllarla kaplıdır ve yavrularını emzirir. İnsanlardan farklı olarak, yarasaların kanatları vardır ve yarasalar bu sayede uçabilir. Dış görünüşlerindeki farklılıklar bir yana bırakıldığında, yarasaların kemiklerine baktığımızda, kuşlara ve hatta insanlara çok benzediğini görürüz.
Muhtemelen şu ifadeyi duymuşsunuzdur: “yarasa gibi kör”. Aslında yarasalar oldukça iyi görebilir. Hatta yarasalar, insanlar gibi, duyabilir, koklayabilir ve hissedebilir. Zamanının büyük bir çoğunluğunu günışığında geçiren insanlardan farklı olarak, yarasalar gececil canlılardır ve bu sebeple onları sadece geceleri görürsünüz. Yarasalar karanlıkta yiyecek bulmak için yüksek frekanslı ses dalgalarını ve en sevdikleri yiyecek olan böcekleri bulmak ve yakalamak için ekolarını kullanır. Ses dalgaları çok yüksektir, insanlar duyamaz, ancak yarasalar ve balina gibi bazı diğer hayvanlar yiyecek bulmak için ses dalgaları ve ekolarını kullanır. Buna ekolokasyon denilmektedir.
Her yerde yarasa bulabilirsiniz
Yarasaların, Antartika dışında her kıtada yaşadığını biliyor muydunuz? Bu yarasaları Alaska kadar kuzeyde bulabileceğiniz gibi, Arjantin kadar güneyde de bulabileceğiniz anlamına gelmektedir. Neredeyse 1000 farklı yarasa türü vardır ve yarasa türlerinin büyük bir çoğunluğu havanın güzel ve sıcak olduğu ekvator yakınlarında tropikal bölgelerde yaşar.
Yarasalar şaşırtıcı derecede birbirinden farklı boyutlarda olabilir. Dünyanın en küçük yarasası Tayland’da bulunan yabanarısı yarasadır. Bu yabanarısı yarasasının vücudu (üç kat daha hızlıdır) sizin baş parmağınız boyutundadır, bir sentten daha hafiftir ve 15.24 cm (6 inç) boyutunda kanat genişliğine sahiptir. En büyük yarasa rekoru ise Uçan Tilki’ye aittir. Bu yarasaların kanat genişliği 1.8 metre (6 feet) kadar geniş olabilir. Uçan tilkiler meyve yiyen yarasalardır ve Asya, Avustralya, Endonezya ve Filipinler dahil olmak üzere tropik bölgelerde bulunur.
Farklı türdeki yarasalar farklı yerlerde konaklar. Bazı yarasalar ağaç kavuklarında veya büyük yaprakların altında yaşar. Bazı yarasalar ağaç kabuklarının altında yaşar ve bazıları ise ağaç dallarına tutunur. Bazı yarasa türleri mağaralarda, kayalıklarda ve terkedilmiş madenlerde yaşar. Mağaralar birçok yarasaya ev sahipliği yapabilir. Örneğin, Teksas’ta bulunan Bracken Mağarası 20 milyon Meksikan kuyruksuz yarasaya ev sahipliği yapmaktadır. Burada, dünyanın en kalabalık ikinci şehri olan Mexico City’de yaşayan insan sayısından daha fazla yarasa bulunmaktadır. Bazı yarasalar mağaralarda yaşamaktan hoşlanırken, bazı yarasalar şehirlerde yaşamaktan hoşlanır. Şehir yarasaları köprülerin ve binaların altında bulunabilir. Hatta bazı yarasalar yarasa evlerinde yaşamaktadır. Yarasa evleri, insanların yarasaların dikkatini çekmek için yaptıkları kuşevlerine benzeyen küçük tahta kutular şeklindedir.
Yarasaların insanlara oldukça yardımcı olduğunu biliyor muydunuz? Yarasalar çok fazla böcek yer. Bu şekilde çok fazla böcek yemeleri sebebiyle, sizi rahatsız edecek daha az böcek bulunur. Çiftçiler, yarasalar sayesinde daha az böcek ilacı kullanıp, ilaç masrafından tasarruf ettikleri için yarasaları severler.
Tropik alanlarda, meyve ve bitki özü yiyen yarasalar çiçeklerin tozlaşması ve tohumların dağılması için önemlidir. Hatta, 300’den fazla tropik bitki, tohum dağılımı ve tozlaşma için yarasalara bağlıdır. Muz, mango, avakado, hurma ve incir bunlara dahildir. Tohumların dağılmasıyla, yarasalar, insanların tahrip ettiği yağmur ormanlarının yeniden oluşumuna yardımcı olur.
Bu sizi şaşırtabilir, ancak vampir yarasalar da insanlar için çok önemlidir. Vampir yarasaların salyalarında özel bir kimyasal madde vardır ve bu kanın pıhtlaşmasını önler. Bu, yarasaların, ineklerden ve domuzlardan kolaylıkla kan içmesine olanak sağlar. Bilim adamları bu kimyasal madde üzerinde çalışmışlar ve bu kimyasal maddeyi kan pıhtılaşması ve kalp spazmına karşı insanlara fayda sağlayan bir ilacın geliştirilmesinde kullanmışlardır.
Birçok insan yarasadan korkar, çünkü bütün yarasaların kuduz olduğu düşünülür. Tüm diğer memeliler gibi yarasalarda kuduz olabilir. Ancak, çok az yarasa kuduzdur. Ayrıca hatırlanacağı üzere, sadece kuduz bir hayvan sizi ısırırsa veya bu hayvanın salyasıyla temas ederseniz kuduz kapabilirsiniz. Bu sadece bir yarasaya bakarak kuduz olamayacağınız anlamına gelmektedir.
Bazı insanlar yarasaların saça takılacağını düşünür. Bu da doğru değildir. Yarasalar oldukça iyi uçar ve sizin saçınıza doğru uçmaktan kolaylıkla kaçınabilir.
Elizabeth Hagen. (2018, November 16). Yarasa, (Melis YUKSEL, Trans.). ASU - Ask A Biologist. Retrieved November 13, 2024 from https://askabiologist.asu.edu/explore/yarasa
Elizabeth Hagen. "Yarasa", Translated by Melis YUKSEL. ASU - Ask A Biologist. 16 November, 2018. https://askabiologist.asu.edu/explore/yarasa
Elizabeth Hagen. "Yarasa", Trans. Melis YUKSEL. ASU - Ask A Biologist. 16 Nov 2018. ASU - Ask A Biologist, Web. 13 Nov 2024. https://askabiologist.asu.edu/explore/yarasa
By volunteering, or simply sending us feedback on the site. Scientists, teachers, writers, illustrators, and translators are all important to the program. If you are interested in helping with the website we have a Volunteers page to get the process started.